Bakanlık duyurdu: 5G geliyor! 4.5G’ye göre 10–100 kat daha hızlı olacak

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın açıklamasına göre Türkiye’de 5G’ye geçiş süreci resmen başladı: 700 MHz ve 3,5 GHz bantları operatörlere açılıyor, toplam ~400 MHz frekans tahsisi planlanıyor. Bakanlık ve operatörlerin pilot testleriyle ilk sinyallerin 2026’da alınması bekleniyor; bakanlığın ve bazı haber ajanslarının aktardığına göre 5G, 4.5G’ye kıyasla 10–100 kat daha yüksek hız ve çok daha düşük gecikme sunacak.

Türkiye’de 5G süreci resmen başladı: hangi frekanslar açıldı, operatörler nerede pilot test yapacak, 5G hız ve gecikme vaadi ne, ihalede neler konuşuluyor ve tüketiciler ne zaman 5G’ye kavuşacak? Uzman yorumları ve uygulama/adım-adım rehber burada.

Cumhurbaşkanı Kararı ile 5G ihalesi süreci resmen başlatıldı; Bakanlık süreç ve frekans planını paylaştı.
700 MHz ve 3.5 GHz bantlarında toplam yaklaşık 400 MHz frekansın mobil işletmecilere tahsis edilmesi planlanıyor.
Operatörlerin pilot testleri başladı; İstanbul, İzmir, Ankara gibi yoğun illerde denemeler yürütülecek.
Resmi ve haber kaynakları 5G’nin sağlayacağı performansı “4.5G’ye göre 10–100 kat daha yüksek hız” ve “düşük gecikme (latency)” şeklinde özetliyor — kesin performans, dağıtım tipi (mmWave, sub-6 GHz) ve kapasiteye göre değişecek.

Neden 5G? Kullanıcıya somut faydalar

Daha yüksek indirme/yükleme hızları: Teorik olarak 4.5G’ye göre on ila yüz kat daha yüksek hızlar — bu, 4K/8K video akışı, bulut oyunları, büyük dosya transferleri için büyük fark yaratır. Ancak pratik hızlar operatörün tahsis ettiği spektruma, baz istasyonu yoğunluğuna ve cihaz uyumluluğuna bağlıdır.
Düşük gecikme (latency): Oyun, uzaktan ameliyat, endüstriyel kontrol gibi “anlık tepki” gerektiren uygulamalarda milisaniye düzeyinde gecikmeler hedefleniyor.
Bağlantı yoğunluğu: Aynı anda çok daha fazla cihazın güvenilir şekilde bağlanması — IoT, akıllı şehir altyapısı ve endüstriyel otomasyon için kritik.
Yeni servisler: AR/VR, gerçek zamanlı bulut oyunları, otonom araçların iletişimi, endüstriyel IoT uygulamaları ve daha fazlası yaygınlaşacak.

Hangi frekanslar açıldı; neden önemli?

700 MHz: Menzili geniş, binaları ve kırsal alanları daha iyi kapsama eğiliminde olan düşük frekans bandıdır — nüfusun yaygın kapsama ihtiyacını karşılamak için önemlidir.
3.5 GHz (sub-6 GHz): 5G için “ana” bandlardan biri; yüksek kapasite ve kırsal-şehir dengesi sunuyor. mmWave kadar yüksek hız vermese de pratik dağıtımda ana rol oynayacak.
Haberlerde belirtilen 400 MHz civarı toplam tahsis, operatörlerin hem geniş kapsama hem de yüksek kapasite sunabilecekleri bir dağılım planı olduğuna işaret ediyor. Kesin frekans paylaşımları ihalede netleşecek.

Ne zaman 5G’yi göreceğiz?

Bakanlık ve resmi açıklamalara göre ihale süreci resmen başlatıldı. Pilot denemeler 2025 sonu-2026 döneminde yoğunlaşıyor; ilk canlı sinyallerin 2026 içinde alınması bekleniyor. Ulusal çapta yaygın hizmet için kademeli bir plan uygulanacak.

Operatörler nerede test yapıyor?

Bakanlık duyurusunda ve bilgilendirmelerde pilot testlere izin verildiği, bazı operatörlerin İstanbul, İzmir, Ankara gibi merkezlerde 3,5 / 26 / 3,7 GHz vb. bantlarda denemeler yaptığı belirtildi. Bu testlerin kapsamı ve sonuçları, ihaleden sonra ticari yaygınlaşma planlarını etkileyecek.

Vatandaşlar için pratik notlar

Telefon/cihaz uyumluluğu: 5G hizmetinden yararlanmak için 5G destekli telefon veya modem gerekir. Mevcut 4.5G cihazlar 5G’yi desteklemez.
SIM ve tarifeler: Operatörler muhtemelen 5G için yeni tarifeler ve SIM yükseltmeleri sunacak. İlk dönemlerde premium tarifeler olabilir; rekabet arttıkça fiyatlar düşecektir.
Kapsama: İlk etapta yoğun nüfuslu şehir merkezleri ve noktasal pilot bölgeler öncelikli; kırsal kapsama zamanla genişletilecek.

Yerli teknoloji ve üretim imkanları (yerli baz istasyonu, savunma-teknoloji şirketleriyle iş birlikleri) 5G sürecinin yerelleştirilmesine katkı sağlayabilir. Bu alanda milli projeler gündemde.
Risk / dikkat edilmesi gerekenler:

Siber güvenlik: 5G ile ağın merkeziyetçi yapısı ve yeni kullanım senaryoları siber güvenlik risklerini artırıyor; Bakanlık bu alana vurgu yapıyor. Güçlü regülasyon ve denetim kritik.
Frekans dağılım ve maliyet: Operatörlerin yatırım maliyetleri, son kullanıcıya yansıyabilir; ihalenin şartları ve spektrum maliyeti belirleyici olacak.

Bakanlık yetkilileri sürecin “kontrollü ve kademeli” yürütüleceğini; ilk sinyallerin 2026 içinde alınabileceğini ifade ediyor. Bu, hem altyapı hem de regülasyon hazırlıklarının tamamlanmasına işaret ediyor.
Bağımsız teknoloji yorumcuları “10–100 kat daha hızlı” ifadesinin teorik maksimumlara işaret ettiğini; gerçek dünyada hız ve gecikmenin altyapı, kullanıcı yoğunluğu ve cihaz yeteneklerine bağlı olarak daha düşük olabileceğini hatırlatıyorlar. Yine de uygulama ve servis çeşitliliğinde önemli sıçramalar bekleniyor.

Ne değişecek?

5G, yalnızca “daha hızlı internet” demek değil; daha düşük gecikme, çok sayıda cihazın aynı anda güvenilir bağlantısı ve yeni dijital servislerin (endüstri 4.0, akıllı şehir, AR/VR, uzaktan sağlık vb.) yaygınlaşması anlamına geliyor. Türkiye’de 5G ihalelerinin resmen başlaması ve pilot denemelerin hızlanması, 2026 civarında kullanıcıların ilk ticari deneyimlerini görmesine zemin hazırlıyor. Ancak tüketiciler için somut fayda ve yaygın kapsama zaman içinde, kademeli olarak gelecektir.